පාර්යා සිටියේ කෘත්‍රිම රතුරෝස මලක් මේසයේ එහෙටත් මෙහෙටත් පෙරළමිනි. ඇයට එය ඇගෙන් කැමැත්ත ඇසූ තරුණයාට දීමට අවශ්‍ය විය. නගරයේ සංගීත පන්තියට යන විට ඇයට ඔහු හමු වෙයි.
පාර්යාගේ සිහින සිතුවිලි ගැන නොවැස්කා උනන්දුවක් නොදැක්වුවාය. පාර්යාගෙන් කැමැත්ත ඉල්ලූ තරුණයා කිසිදු හේතුවක් නැතිවම නොවැස්කා අකැමති එකෙකු විය. අනෙක් අතට නොවැස්කාගේ සංගීත පන්ති ගමනත් සති කීපෙකට පෙර, අහිංසක ලෙස, නැවතී තිබිණ. ඒ අහවල් එකක් නිසා නොව, බිලාවල් රාගය නිසාය. බිලාවල් රාගයේ ස්වර ඛණ්ඩයක් වූ ස,රි,ම,ප,නි, ආසන්න වචන දෙකකට හැඩ ගස්වා නොවැස්කා අසල උන් ෂේන්යා 'ගයන්නට' වෙත්ම නොවැස්කාට 'බකස්' ගා සිනා ගියාය. එම සිනාවෙන් සංගීත ගුරුතුමිය පරල විය. තමුන් සිනා වූයේ මගේ ඇඳුමට නොවේදැයි ඇය කෑගසන්නට වූ අතර නොවැස්කා වැන්නවුන්ට සරිගම උගන්වන්න්ට තමා සූදානම් නැතැයි ඇය පැවසුවේ හැඬෙන්නට ඔන්න මෙන්න තියාය. අවසානයේ සරම සාරියට මාරු වූ අතර, තමා සිනා වූයේ ඇඳුමට යැයි පිළිගැනීම නොවැස්කාට පහසු විය.
නොවැස්කා චිත්‍ර පන්තියට තල්ලු වීමට ආසන්න හේතුව එය විය. ඔය දෙකින් එකකටවත් බුහුටි නොවූ ඇය, ඒ ගැන කුමට වද විය යුතුද? නොහැකි වූ 'මුත්, තමා කැමති දේ කිරීමට නොවැස්කා කිසිවිටෙකත් පැකිලුණේ නැත. සංගීතය බැරි වුණාට ඇය, ඇය අත වූ මෙලෝඩිකාවට පැය ගණන් පිම්බාය. ඒවා ඇගේම තාල වූ අතර රචකයාද සංගීතඥයාද ඇයම විය. සංගීතය එසේ වූ කල, චිත්‍ර යනු අන් කවරක්ද? තමන්ට ඕනෑ ඕනෑ හැටියට පාට ඇතිල්ලීමය. හිතේ තාලයට අනුව ඇය එය කළාය. පාර්යා රෝස මලක් ඒ මේ අත පෙරළමින් සිටින අතරේද ඇය කළේ එයය.
පාර්යාගේ රෝස මල දිගේද කැන්වසයේ තැවරි වර්ණ රේඛා දිගේද, අනතුරුව, ගැඹුරෙන් ගැඹුරටද නොවැස්කාගේ සිතිවිලි පියඹා ගියේය. චිත්‍රවලට කවදත් මෙය කළ හැකිය. ප්‍රේමය යනු නිල් අහස වෙත නිදහසේ පියා විහිදුවීමකැයි ඇතැම්හු සිතා සිටිති. එහෙත්, ඉනික්බිති පැමිණෙන විරහව, ඇවිදීමට දෙපා ඇති 'මුත් ඇවිදගනු නොහී අබ්බගාතව සිටීමක් වැනිය.
නොවැස්කා රාත්‍රී අහසේ තරු අතර මෙවැනි අබ්බගාතයන් ඕනෑතරං දැක ඇත. හැඩ සදිසි තාරුකා වදුලු ඕනෑ තරං ඇත. ඩොම්සේ කඳු යායට මෙපිට කෙත්යායෙහි සිය බලන විට එවැනි තාරුකා වදුලු ඕනෑ තරං හමු විය හැක. නොවැස්කා තම චිත්‍රයේ පාර්යා කහ පාටටත් තමාව කළු පාටටත් පාට කරන්නට වූවාය.
පාර්යා මේ අතර පන්තියට අතුරුදහන් විය.
© ෂසිකා අමාලි මුණසිංහ
Painting - Joseph Wright (1734 - 1797)
